HASTANE BİLGİ SİSTEMLERİ

İçinde bulunduğumuz asırda kurumların başarılı olabilmesi, bilgiye sahip olmak kadar onu uygun biçimde kullanabilmeyi ve verimliliği yükseltecek biçimde kullanabilmeyi şart koşmaktadır. Zamanımızda bilginin sağlanması, kullanılmasını ve etkin şekilde idare edilmesini temin eden ana vasıta ise enformasyon teknolojileridir. Enformasyon teknolojilerinin yaygınlaşması ile bütün kurumlarda olduğu gibi sağlık hizmeti üreten ve sağlayan kurumlarında yapılarında da radikal farklılıklara neden olmuş ve bu kurumlar eskisine oranla daha yüksek oranda enformasyon teknolojisine ihtiyaç duyar duruma gelmiştir.
Hastaneler enformasyon teknolojilerini; kar maksimizasyonu, klinik üstünlük, etkin tanı ve tedavi, hatalara engel ounması gibi pek çok değişik sebeple yaralanılmaktadır. Mesela ABD’de katolik kiliselerine bağlı kâr maksatlı olmayan 303 hastanede gerçekleştirilen bir araştırmada bu hastanelerin teknoloji yatırımlarının, diğer devlet hastanelerine göre az olması sebebiyle daha az kârla faaliyet gösterdikleri anlaşılmıştır.

Enformasyon teknolojilerinin ehemmiyetine yönelik veriler sağlık idarecilerinin enformasyon teknolojilerine daha fazla yatırım yapmalarına sebep olmaktadır. Gartner’in 2001 senesindeki sağlık idarecileri ile yaptığı bir araştırmada; sağlık idarecilerinin takriben yarısının, hastanelerinde klinik karar destek sistemleri (clinical decision support systems) ve %60’ının doktor order giriş sistemlerini kurmayı (physician order entry) planladıklarını ifade edilmiştir. McKinsey ve arkadaşları yaptığı diğer araştırmada ise tüm hastanelerin senelik enformasyon teknolojileri harcamalarının hastane bütçesi içindeki oranının % 6–7 sevyiyesinde olduğunu ifade etmiştir. ABD’de hastanelerde 1970’li senelerden beri bilgisayara dayalı sistemler kullanılmaya başlanmış ve ilk senelerde bu sistemlerden daha çok mali ve idari hizmetlerin yürütülmesi için yararlanılmıştır. Daha sonraki dönemlerde ise bu sistemler hasta bakımı, tıbbi karar desteği ve hemşirelik hizmetleri vb. alanlara odaklanmıştır. 

Yurdumuzda da son senelerde hem özel sektöre hem de devlete ait hastanelerde hasta bakımının kalitesinin artırılması, örgütsel performansın yükseltilmesi, maliyetlerin kontrol altına alınması ve daha etkili bir yönetim

gerçekleştirilebilmesi için enformasyon teknolojilerinin kullanımına büyük bir önem verilmiş ve bu maksatla Hastane Bilgi Sistemi olarak isimlendirilen sistemler, yaygın şekilde kullanılmaya başlanmıştır. Hastane Bilgi Sistemleri daha çok idari birimlerde kullanılmakta olup hastalara ait klinik ve idari bilgilerin toplanması, saklanması, satın alma, malzeme dağıtımı, envanter kontrolü, bütçe planlama, hasta maliyeti, nakit yönetimi, faturalama, insan kaynakları yönetimi ve ücret bordrolarının hazırlanması alanlarına odaklanmaktadır